SzweDaNie.pl - dz. 7: Bornholmska Riwiera

Czwartek, 21 sierpnia 2014 · dodano: 31.08.2014 | Komentarze 2

Trasa:
Listed - Bolshavn - Saltuna - Melsted - Gudhjem - Helligdomsklipperne - Dondal - Tejn - Sandkaas - Allinge - Egelslokkegaard

Od rana wstaliśmy z mocnym przekonaniem, że zwijamy się i jedziemy na północ. A tu raz słońce - a raz - kapu-kap... Suszenie namiotu i pakowanie w tych warunkach trwało więc ładnych parę godzin - ze śniadanka z rybą na talerzu w mieście z łabędziem w herbie zatem nici :( W międzyczasie wreszcie (po pięciu dniach!) zjawił się Pan Gospodarz biwakowiska i miło nas spytał, ile dni byliśmy. I przeliczył to na korony ;>
W końcu wytoczyliśmy się z biwakowiska żegnając Rajskie Pagórki. Jeśli w raju jest taka aura, to znaczy, że jest położony w jakiejś dziurawej Łodzi ;))
Jadąc na północ minęliśmy znany nam już Sankt Ibs Kirke i cały peleton niemieckich turystów w kolorowych kamizelkach: malowniczy widok! A potem widok się jeszcze bardziej umalowniczył: na horyzoncie pokazało się morze, a na horyzoncie tego horyzontu zamajaczyły słynne Wyspy Groszkowe - czyli mikroarchipelag położony kilkanaście kilometrów od Bornholmu. W planach było również je odwiedzić, ale jak czas pokazał - nic z tego nie wyszło. Na razie jednak błyszczały w oddali w słońcu.
Ominąwszy Svaneke dojechaliśmy do Listed - i odtąd podróżowaliśmy dokładnie wzdłuż wybrzeża. Czym bliżej było Gudhjem, tym droga rowerowa asfaltowa robiła coraz więcej zakrętasów - i zaczęły się podjazdy oraz zjazdy - na tym odcinku maksymalne nachylenie to 10% (na szczęście w tę stronę - na zjeździe). Znów zrobiło się też pod wiatr - silny, choć nie tak huraganowy jak przez ostatnich kilka dni. Jechało się więc dość statecznie ;) Na wjeździe do Gudhjem był kolejny wiatrak - i kolejna chmura. Zrobiliśmy szybkie zakupy w miejscowym markecie - i ledwo zdążyliśmy wjechać do miasteczka - a tu znów lujnęło! :/ Na szczęście szybko znaleźliśmy kawiarenkę z parasolami i nawet nie zmokliśmy specjalnie. Po parunastu minutach przeleciało, więc zostawiliśmy rowery przezornie pod parasolami (ze wszystkimi gratami w sakwach! - u nas nie do pomyślenia) i poszliśmy poznać uroki Gudhjem. A jest co poznawać - miasteczko uchodzi za najpiękniejsze na wyspie - i jest w tym sporo racji: morze czerwonych dachówek łączy się z błękitem morza, a amfiteatralne położenie nad małą zatoką i na cyplu sprawia, że widok bardziej przypomina jakąś Chorwację i Adriatyk, a nie Danię i Bałtyk... zresztą nasze rowery grzecznie parkowały tuż obok drzewka figowego :D
Odnaleźliśmy wędzarnię - i wkroczyliśmy do środka. Okazało się, że jest możliwość zamówienia tzw. 'rybnego bufetu' - w cenie ok. 70-80 zł (w zależności od wędzarni) dostaje się duży talerz - i hulaj tusza - w środku stoi sobie np. cała szalupa rybacka wypełniona lodem, a na tym lodzie w półmiskach dziesiątki dań rybnych... również na gorąco (wtedy nie na lodzie). Ponadto sałatki, sosy, pieczywo, frytki - dokładki są przewidziane w cenie - ilość dowolna... ACH, MNIAMU!!!!!! Po godzinie ledwo wytoczyliśmy się ze środka... :D
Żeby się nieco ułożyło, wdrapaliśmy się jeszcze na wzgórze z miejscowym kościółkiem i bajkowym widokiem na morze i miasteczko, wróciliśmy po rowery (stały bez zmian z gratami pod parasolem i drzewkiem figowym) i ruszyliśmy dalej ze smutkiem żegnając GoodJem!
Stroma serpentyna wyprowadziła nas znów na główną asfaltówkę nadmorską - a tu zonk: walimy wprost na kolejną wielką czarną chmurę! Dojechaliśmy do niej, no to znów lujnęło. Na szczęście w tym miejscu był most drogowy, pod którym znów czekaliśmy trochę na to, aż chmura sobie pójdzie. Wreszcie poszła, ale strasznie niemrawo, więc udało się ją jeszcze raz dogonić i nieco zmoknąć, bo tym razem mostu nie było.
I tak to wlokąc się niemiłosiernie przez większą część dnia w końcu dotarliśmy do najpiękniejszego odcinka wybrzeża na Bornholmie - czyli tzw. Riwiery. Zaczyna się ona już co prawda w okolicach Gudhjem, ale swoje apogeum osiąga za pomocą stromych klifów Helligsdomklipperne. To miejsce najbardziej przypominało mi poznane w 2008 roku klify rugijskie - tyle, że tam są wapienie - a tu granit - no i te klify są bez porównania bardziej urozmaicone - z mnóstwem zatoczek, szczelin i małych kanałów przecinających się wzajemnie i tworzących skaliste cyple porośnięte lasem. Przy samej przepaści biegnie ścieżka - po tygodniowych opadach zrobiło się na niej błoto (nawet w Danii, jak się okazuje, czasem jest błoto na szlakach!), więc połaziliśmy trochę, nie próbując schodzić po stromiznach ze względu na śliskość nawierzchni. Powędrowaliśmy wzdłuż urwisk najpierw na wschód, potem wróciliśmy się i udaliśmy się na zachód - a tam musiała być wszak jakaś cywilizacja. I rzeczywiście: dzikie klify sąsiadują z nowoczesną bryłą Muzeum Sztuki Bornholmskiej - zapewne z powodu takiego, że miejscowe krajobrazy służyły jako plener wszystkim przyjezdnym i tutejszym malarzom. Całości obrazu dopełniły pasące się wokół muzeum kudłate jakieś krowo-jaki: ot, cała Dania, łącząca naturę z nowoczesnością w jedyny w swoim rodzaju, sterylny sposób. Bo krowy, mimo ciągłych opadów w dniach poprzednich, były czystsze niż niejeden polski chłop ;D
Wróciliśmy do rowerów na parkingu - i znów w drogę - do kolejnej pobliskiej atrakcji - największego bornholmskiego wodospadu. Do samego wodospadu trzeba było nieco wjechać leśną, miejscami bardzo błotnistą drogą, zaś sam obiekt nie robi dużego wrażenia - ot, przeciętny bieszczadzki wodospadzik parumetrowej wysokości i kilkudziesięciometrowej długości.
Zaczęło się robić naprawdę późno, a tu jeszcze kilkanaście kilometrów pod wiatr po pagórkowatej trasie - więc w drogę! W Badsted bardzo malownicze skupisko menhirów na nadmorskiej łączce ze skałami stromo opadającej do Bałtyku - i za trochę byliśmy w Tejn. Tu ledwo zdążyliśmy się schować pod daszek przy zakładzie fryzjerskim - jak lujnęło! A potem padało równą godzinę - zaczęło się zmierzchać, a do biwakowiska jeszcze kawałek... Już prawie po ciemku dociągnęliśmy do Allinge - a tu w porcie się okazało, że z planowanego na następny dzień rejsu na Wyspy Groszkowe - nici: owszem, katamaran pływa w wakacje, ale wakacje w Danii kończą się 14 sierpnia... :( I jeszcze się okazało, że jedziemy pod prąd, na co nam zwrócił uwagę uprzejmy Pan Policjant na motorze - na szczęście bez dalszych konsekwencji. M. próbowała jeszcze kombinować z dojazdem autobusem następnego dnia do Gudhjem (stamtąd statki pływają dłużej), ale ostatecznie zrezygnowaliśmy z tego pomysłu - trzeba by wstać bardzo wcześnie rano, a potem czekać na przesiadkę - więc Wyspy Groszkowe rozpłynęły się w morzu niezrealizowanych (jeszcze;) planów...
Z Allinge po ciemku i nieco na czuja pod górkę, trochę gruntówą - i wkrótce ukazała się farma pod lasem, przy której jest jedno z kilku na wyspie tanich biwakowisk. Miły Pan Gospodarz pokazał nam, gdzie jest prysznic (z naliczaniem... minutowym, jeśli chodzi o opłatę) i rozbiliśmy się wreszcie na trawniczku między śliwką, a jabłonką - tuż koło wiaty sypialnej - co miało taki plus, że jakby padało - było gdzie wtrynić graty by nie zmokły. A wokół świerkowy las. Piękne i praktyczne te bornholmskie biwakowiska :)

SzweDaNie.pl - dz. 6: Łabędzi Zakątek

Środa, 20 sierpnia 2014 · dodano: 31.08.2014 | Komentarze 0

Trasa:
Paradisbakkerne - Aarsdale - Svaneke - Paradisbakkerne

Tego dnia mieliśmy zamiar zwinąć się od rana z Rajskich Pagórków i ruszyć wreszcie na samą północ wyspy, by zdążyć zwiedzić również i tę jej część. Niestety - od rana lało, padało, siąpiło - a przede wszystkim znów huraganowo wiało z zachodu. Jazda z pełnym obciążeniem w tych warunkach (prawie centralnie pod wiatr!) byłaby bez sensu - zwłaszcza, że nie byłoby się gdzie wysuszyć w ciągle mokrym namiocie. Nie pozostało nic innego jak czekać na poprawę pogody - i ta stopniowo nadeszła, ale dopiero późnym popołudniem. By całkiem nie stracić dnia kopsnęliśmy się więc via znane nam już Aarsdale do Svaneke - najbardziej na wschód wysuniętego i jednocześnie najmniejszego duńskiego miasta. Osada (bo właściwie tak można Svaneke określić) rybacka pełna uroku rozłożona na pagórkach z zacisznym portem w promieniach podeszczowego słoneczka - i znów świat miał jakiś sens ;) Przy niemal samym rynku (miniaturowym, jak wszystko w Svaneke - a Svaneke po duńsku to "łabędzi zakątek") stoi naturalnej wielkości krowa zapraszająca na lody. W końcu wylądowaliśmy na lodach i kawie gdzie indziej. Wszystko pyszne, tylko ceny słone :/ Po konsumpcji zostawiliśmy rowery na rynku i przespacerowaliśmy się pagórkowatymi uliczkami miasteczka - na górze stał kościółek - tym razem rdzawoczerwony - a tuż nad nim zawisła wielka czarna chmura... pędzikiem więc znów na rynek - i oberwanie kwadransowe przeciekaliśmy z wielojęzycznym tłumikiem w jakiejś bramie - zaś rowery znów się umyły po raz fefnasty tego dnia ;p
Po deszczu kontynuowaliśmy przechadzkę pieszą, aż dotarliśmy do największej na wyspie wędzarni - aż pięć kominów! No, ale ponieważ robiło się późno i kasę wydaliśmy wcześniej w kawiarni, obiecaliśmy sobie, że wrócimy tu jutro, jadąc na północ z gratami na rybne śniadanie.
Z wędzarni wróciliśmy po rowery, podjechaliśmy pod górkę obejrzeć dwa zabytkowe wiatraki (jeden z nich - najstarszy na wyspie) i oryginalną kubistyczną wieżę ciśnień z połowy XX wieku - projektował nie kto inny, jak ten sam pan, co zaprojektował operę w Sydney! Że też mu się chciało w takiej mieścinie... tłumaczy go chyba tylko to, że był Duńczykiem ;)
W drodze powrotnej zerknęliśmy jeszcze na kolejne dwa miejsca z menhirami (po kilka w każdym z nich) i nieco inną trasą (by nie było nudno) dotarliśmy już bez deszczu do namiotu.

SzweDaNie.pl - dz. 5: na plażę

Wtorek, 19 sierpnia 2014 · dodano: 31.08.2014 | Komentarze 5

Trasa:
Paradisbakkerne - Gryet - Bodilsker - Balka - Snogabaek - Dueodde - Balka - Nexo - Paradisbakkerne

Poranek, bodaj po kolejnej nocnej ulewie (nie pomnę już, ciężko zliczyć) wstał o ćwierć nieba lepszy - choć nadal bardzo mocno wiało z SWS (czy tam SSW;) - no ale ileż można czekać na zmiłuj? Nie ma zmiłuj - trzeba zwiedzać! Pojechaliśmy najpierw nieco na zachód przez pagórki (czyli lasami), a następnie skręciliśmy na SES (albo SSE?), by wiatr nas nie zwiał na abarot do namiotu ;) Naszym celem było najpierw największe skupisko menhirów na wypie - całe 62 sztuki - czyli Gryet. Po zwiedzeniu był już rzut menhirem do kościółka w Bodilsker. Kilkaset ostatnich metrów centralnie pod wiatr sprawiło, że zacząłem nielubić jazdę na rowerze ;p
Kościółek znany jest przede wszystkim z niezwykłego kamienia w kształcie kapelutka wmurowanego w dzwonnicę - legenda głosi, że to sam diabeł rzucił swym nakryciem głowy w księdza, który schronił się w kościele - i kapelusz, trafiwszy w dzwonnicę - skamieniał. A sam kościółek równie ciekawy, romański, biały i otwarty - w środku ulotki (po polsku też!) i moc staroci (w tym z początków chrześcijaństwa na wyspie - z runami i różne tam takie), a ponadto okazało się, że mimo nikogutka otwarta jest wieża kościelna i można wejść na samą górę (a potem nawet na strych!) i zerknąć na drewnianą więźbę dachową od wewnątrz! U nas kościoły składają się głównie z zamknięć, krat i zakazów - a tu proszę: kościółek blisko tysiąc lat, a nikt nie pilnuje, czy jacyś Polac..., pardąs, miejscowi wandale ognia na strychu nie podkładają... Ech po raz kolejny - piękny kraj!
Z kościółka ruszyliśmy z tylno-boczną wichurą z górki na południowo-wschodnie wybrzeże - do mikrokurortowioski o nazwie Balka. Tam postój przy plaży - i oczywiście znów nici z plażowania, bo przyszła wielka czarna chmura, ale na szczęście przeszła nieco bokiem. W każdym razie gdyby coś - można się było schować w plażowych kiblach - a są to rzecz jasna nie żadne toy-toye, ale czyściutkie ubikacjo-łazienki z lustrem i ręcznikami (papierowymi). Żryć - nie umierać. Czekaliśmy więc w pogotowiu na opad, ale tym razem nie nastąpił, więc zjedliśmy przywiezione wiktuały na drewnianej ławie opodal - podczas posiłku bardzo chciał też jeść mikrokokierspaniel - ale pan ratownik (bo jego ów ci był) go odwołał.
Z Balki (via Snogebaek) znów jechaliśmy bardziej pod wiatr, ale wkrótce zaczęły się lasy przybrzeżne, więc jakoś dawało radę. Kolejny postój zrobiliśmy koło Broens Odde - niezwykłe to miejsce, gdzie na kilkuset metrach plaża zanika na korzyść ogromnych płaskich głazów porysowanych przez lodowiec - miejsce, gdzie ziemia i morze przenikają się wzajemnie tworząc labirynt kanalików dla mew, kaczek i nurzyków ;) W lesie zaś ukrytych sporo urokliwych letnich domków pod wynajem. Obok ujście leśnego strumyka. Piknie. Niestety, tylko pogoda zrobiła się całkowicie pochmurzona, więc znów za długo na plaży nie zabawiliśmy.
Trzecie podejście pt. 'plażujemy' to pobliskie, znane nam już Dueodde - niestety - 10 minut lało, ale na szczęście udało się schronić pod okap jakiegoś domku letniskowego i przeczekać. Podjechaliśmy pod latarnię (nadal zamknięta), M. została  i rowery też, a ja ruszyłem drogą przez wydmy w kierunku najszerszej plaży na wyspie. Sama ścieżka błądziła między górami piachu, a jak już się wydawało, że za ostatnią górką będzie morze - było... na horyzoncie. A pomiędzy wydmami, a plażą - ogromna, piacholubna łąka zielona z jakiejś specjalnej słonolubnej turzycy. Malowniczość miejsca dodała mi skrzydeł, więc pognałem co pe-gaz wyskoczy na plażę i w ten sposób pieszkom zdobyłem najpołudniowszy cypel wyspy. Na plaży wiało pieruńsko, więc trochę w te, trochę wefte - i odwrót. Wśród wydm odnalazłem wygodny drewniany chodniczek z desek, więc po powrocie pod latarnię (tym razem przez piękne wrzosowisko) namówiłem M., by podjechać rowerami jeszcze raz nad samo morze. Posiedzieliśmy za wydmą na zawietrznej nieco - i trzeba było już wracać na nasz biwak z nadzieją, że tym razem namiotu nie zalało. Powrót do Balki nieco inną drogą, ale z tylno-bocznym wiatrem - stąd już niedaleko (via pastwisko z wrzosami, kozami i owcami) do Neksia - w Neksiu tradycyjne zakupy w Netto. Ponieważ, o dziwo, nieco się wypogodziło, więc obejrzeliśmy jeszcze miasteczko nieco dokładniej (kościół, rynek, muzeum z zewnątrz) - ładne, ale chyba najmniej ciekawe z dotychczasowych. Oczywiście bardzo zadbane i czyste, ale jakieś takie bez większego uroku. Po czym (aby było ciekawiej) nieco inną trasą dobiliśmy na nasz biwak. W namiocie nieco wody. Dobranoc.

SzweDaNie.pl - dz. 4: wieje, leje...

Poniedziałek, 18 sierpnia 2014 · dodano: 31.08.2014 | Komentarze 4

Trasa:
Paradisbakkerne - Aarsdale - Nexo - Paradisbakkerne

Poranek wstał pogodny, choć z huraganowym wiatrem z WSW, pod który daleko nie ujechalibyśmy. Co tu robić? Postanowiliśmy przespacerować się po tutejszych Rajskich Pagórkach. Przez pagórki, oprócz asfaltowej rowerówki biegną trzy piesze szlaki - można je połączyć zataczając w ten sposób pętelkę wokół Paradisbakkerne. Co też uczyniliśmy. Spacer był kapitalny - wygodne i nadal bez błota ścieżki prowadzą tam i siam - są dobrze oznakowane, a krajobraz to taka Skandynawia w pigułce - lasy, skały porośnięte wrzosami, niewielkie jeziorka i mnóstwo, mnóstwo głazów wszelkiego kalibru. Trochę jak w Botaniku ;)
Pagórki poprzedzielane są zaskakująco głębokimi dolinami-wąwozami - najpiękniejszym okazał się wąwóz Majdal, ponieważ wylesiony (albo niezalesiony?) tworzy krajobraz łudząco przypominający dolinkę Białej Wody w Pieninach - tylko, że zamiast wapieni, mamy tu do czynienia z granitami. Oraz połaciami kwitnących właśnie wrzosowisk - na nich z rzadka ciche jałowce, brzozy i pojedyncze świerki siedzą, jak mawiał narodowy wieszcz bornholmski Adamsen Mickiewiczsen ;)
Jak wieje - to przywieje (choć zapewne potem rozwieje) - to hasło było aktualne przez cały wyjazd, ale zwłaszcza tego dnia. Przy ostatnim, urokliwym jeziorku przyszedł szkwał - i mimo gęstego, świerkowego boru zlało nas do suchej nitki. Znów parę minut od namiotu. Echhh :/
Wróciliśmy i zaczęliśmy przeciekiwanie, bo nadal padał. A potem na zmianę w odstępach kilkunastominutowych - raz słońce - raz leje. Co tu robić?
W końcu chyba po dwóch godzinach wyglądać zaczęło na lekką poprawę - korzystając z pauzy w laniu pojechaliśmy do pobliskiego Aarsdale zbadać kwestie rybno-wędzarnicze;) Droga (kapitalny, kilkuminutowy zjazd z widokiem na morze i z wiatrem!) i już byliśmy pod największym wiatrakiem na wyspie, który jest symbolem mieściny zaczynającej się na Aa. Zresztą - wiatrak ten codziennie z daleka widzieliśmy w drodze z biwakowiska pod prysznic.
W Aa. chwilę poplątaliśmy się po uliczkach, zasięgnęliśmy języka - i już wkrótce ukazał nam się charakterystyczny dom z wysokimi kominami - wędzarnia! W środku były różne ryby, choć głównie śledzie - nie było natomiast możliwości zamówienia tzw. bufetu rybnego typu 'płacisz ileś - i jesz, ile chcesz!' - więc skończyło się na dwóch różnych śledziach z dodatkami - koszt to ok. 70 zł. Słono, jak śledź, no, ale niekoniecznie codziennie jest się w wędzarni! Niekoniecznie? Kolejne dni pokazały, że jednak koniecznie... ;)
W miedzyczasie znów lujnęło, a gdy się wypadało, rozochoceni śledziem i poprawą pogody oraz nieco przymuszeni brakiem innych spraw spożywczych pojechaliśmy z Aa. do niedalekiego Nexo - do znanego nam już Netto. Pod Netto przyszła kolejna chmura, było też już późno - chwilkę poczekaliśmy, nim przeszło najgorsze (tak nam się naiwnie w tym momencie wydawało;) - i w drogę! Jeszcze w Neksiu znów musieliśmy się chronić (w jakimś otwartym garażu m.in. z rowerami na prywatnej posesji - Duńczycy ani nie grodzą domów, ani nie zamykają garaży!) - po chwili wypadało się na tyle, że ruszyliśmy na nasze biwakowisko dumając nad tym, ile jest w stanie wchłonąć ręcznik szybkoschnący i ze dwie koszulki pozostawione w progu namiotu jako tama na wszelki wypadek ;)
Z Neksia jest 15-20 minut. Tym razem zabrakło trzech - przyszedł ogromny wał burzowy, huknęło, błysnęło, ściana wody. I nie było się gdzie schować.
A w namiocie rzecz jasna ogólne chlupu.
Powiedzenie 'rybka lubi pływać' nabrało tego dnia na Bornholmie zdecydowanie głębszego sensu....

SzweDaNie.pl - dz. 3: urodzinowo po lasach

Niedziela, 17 sierpnia 2014 · dodano: 31.08.2014 | Komentarze 0

Trasa:
Paradisbakkerne - Gamleborg nr 1 - Olene - Ekkodalen - Gamleborg nr 2 - Rytterknaegten - Lilleborg - Ostermarie - Louisenlund - Ibs Kirke - Paradisbakkerne

Po nocnym zalaniu namiotu nr 1 (niestety nr 1, bo na jednym się nie skończyło... oczywiście zalaniu) ranek wstał wietrzny i ponury. Postanowiliśmy więc zostawić cały ten chłam na pastwę bornholmskiej aury i polskich współtowarzyszy biwakowania - i na lekko odwiedzić wnętrze wyspy, bo z plażowania rzecz jasna nici. Wybór padł na rozległe lasy Almindingen - ongiś, jakieś 200 lat temu w całości posadzone na skalistych nieużytkach i pagórach - dziś to już całkiem naturalny las z przewagą świerków, sosen, brzóz. Krajobraz trochę jak w tajdze, a trochę jak w Beskidach :)
Ruszyliśmy pod wiatr przez zalesione Rajskie Pagórki, które łączą się z kompleksem Almindingen - a że to trzeci co do rozległości las w Danii - jechało się znośnie, bo teren był i pagórkowaty i osłonięty przed wichrem. Pierwszym celem było grodzisko Gamleborg (nr 1 - bo tego dnia odwiedziliśmy także Gamleborg nr 2 położony kilkanaście kilometrów gdzie indziej). Po czym ruszyliśmy dalej na zachód - po pewnym czasie asfaltówka rowerowa prowadząca przez lasy przeszła w gruntówkę - świetnie utrzymaną, posypaną drobnym żwirkiem jakoś utwardzonym - więc mimo nocnych opadów - bez błota! Ci Duńczycy to są jednak łebskie goście! Słyszałem przed wyjazdem, że ze świecą szukać dziury na asfaltowej drodze rowerowej - ale nawet na szutrówce jest gładziej niż na niejednej polskiej dedeerówie. Gwoli ścisłości - przez tydzień rowerowania na asfaltowej rowerówce znalazłem jedną dziurę - w miejscu, gdzie korzenie drzewa rozepchnęły asfalt. Właśnie w Almindingen - tak więc bądźcie ostrożni i patrzcie pod koła, a może ją też wypatrzycie! Taka nieduża, wielkości małej pizzy ;)
Po pewnym czasie zaczęło trochę mżyć, zjechaliśmy z rowerówki w boczne leśne gruntówki - i wkrótce dojechaliśmy (kawałek zwykłą szosą) do wieży widokowej koło trzęsawiska Olene - kiedyś było to zapewne jezioro, ale zarosło niemal całkiem. Ponoć ptasi raj, ale było za zimno, by zostać dłużej na wieży i poobserwować. A sądząc po temperaturze była duża szansa żeby zobaczyć zimorodki ;p
Za Olene wróciliśmy na szutrową rowerówkę - trasa biegła nadal przez lasy i pustacie - ni to pastwiska, ni to karczowiska, jakieś wrzosowiska pogrodzone... wokół żywej duszy (oprócz turystów na dwukółkach zaprzężonych w miejscowe koniki - jechali niespiesznie, więc udało się ich wyprzedzić:)
Po kilku kilometrach jazdy przez nicość skręciliśmy ku cywilizacji - za pierwszą tego dnia wsią ukazał się wlot do Doliny Echa - Ekkodalen. Krajobraz jak w Pieninach - wąwóz z łąką na dnie - a wokół strome skalne sciany. Nazwa nie bez przyczyny - wszyscy tam przyjeżdżają i drą się w niebogłosy :D Wypiliśmy kawkę na rozgrzewkę w miejscowym barku i ruszyliśmy pieszkom zwiedzać dolinę. Po jej przejściu odnaleźliśmy ścieżkę do Gamleborgu nr 2 - pierwszej stolicy Bornholmu z czasów wczesnego średniowiecza. Dziś to tylko trawiaste wzgórze-grodzisko na skraju doliny. Lujnęło.
Szybko zbiegliśmy na dół i do rowerów (mijając malowniczo porykujące krowy, co oczywiście odbijało się echem) - rowery stały pod drzewami, więc mało zmokły. Przestało padać, choć nadal wiało i było zimno - dla rozgrzewki zatem dalsza droga powiodła nas lasami i gruntami na najwyższy szczyt Bornholmu - Ritterknaegten (całe 162 m n.p.m.!), gdzie znajduje się wieża widokowa z widokiem (przy ładnej pogodzie;p) na całą wyspę. Po drodze był jeszcze pomnik pana, który zasadził cały las Almindingen (coś ze 3,5 tysiąca hektarów), co zajęło mu, bagatela, 36 lat.
Z wieży widać było głównie pobliską stację radarową, natomiast zjazd z Rytterknaegten równiutką szosą to samo mrau ;)
Ponieważ nie padało, postanowiliśmy się bardziej szczegółowo zagłębić w okolicę i odnaleźć kamień, który mierzy kilka metrów objętości, a można go ponoć poruszyć ręką pchając w odpowiednim miejscu. Gucio prawda - w lesie kamieni było tyle, ile zazwyczaj bywa w tatrzańskich reglach, a gdy już wreszcie odnaleźliśmy ten właściwy (była odpowiednia tabliczka!), to nie dał się poruszyć za żadne skarby trolla. No trudno.
Od kamienia (zwanego Rokkestenen) mieliśmy już rzut... hmm, kilkoma kamieniami do kolejnego grodziska-dawnej stolicy - czyli Lilleborgu. Miejsce to, mimo sąsiedztwa z dość ruchliwą szosą, okazało się w kategorii "grodziska i resztki stolic w dniu dzisiejszym" zdecydowanie najciekawsze - częściowo odtworzone mury i kapitalne położenie na dawnej wyspie jeziora sprawiają, że tu nareszcie coś widać!
Od Lilleborga zawróciliśmy, więc zaczęło się jechać wyśmienicie, bo z silnym wiatrem z SWW. W końcu wyjechaliśmy z lasów - i za chwilę było już miasteczko Ostermarie. Tu dokonaliśmy zakupów w miejscowej nibybiedronce (oznaczonej symbolem, a jakże... biedronki!:D), a następnie spałaszowaliśmy ich znaczną część, chroniąc się na miejscowym cmentarzu w częściowo zachowanym fragmencie romańskiego kościółka - w środku położone są dwie baaaardzo stareńkie płyty nagrobne, które posłużyły jako stół i siedzisko. Nie było innego wyjścia, bo znów lujnęło. Swoją drogą jeszcze takiego przyjęcia urodzinowego nie miałem ;)))
Gdy się wypadało - ruszyliśmy dalej - do Louisenlundu. To kępa starych drzew wśród pół i łąk kryjąca w sobie 50 prehistorycznych menhirów. Obejrzeliśmy, zrobiło się znów trochę pod wiatr (zawróciliśmy bowiem na S, by domknąć pętelkę w drodze do naszego namiotu pod Rajskimi Pagórkami). Na koniec jeszcze odwiedziliśmy najstarszy na wyspie kościółek Sankt Ibs Kirke (biały i romański) otoczony idealnie zadbanym cmentarzykiem - wśród grobów również takie przystrojone w miniaturki zwierząt z miejscowych farm - zmachani doczołgaliśmy już znów całkiem pod wiatr i pod górkę do naszych Rajskich Pagórków licząc po cichu na to, że to już ostatni dzień wichru i deszczu. Jakże się myliliśmy (a pod prysznicem na farmie myliśmy) się...

SzweDaNie.pl - dz. 2: witaj Szwecjo - witaj Bornholmie!

Sobota, 16 sierpnia 2014 · dodano: 31.08.2014 | Komentarze 6

Trasa:
Prom "Skania" - Ystad - katamaran "Leonora Christina" - Ronne - Nylars - Loebaek - Aakirkeby - Pedersker - Oster Somarken - Dueodde - Snogabaek - Balka - Nexo - Paradisbakkerne

Wstaliśmy jako ten poranek pogodni i wylegliśmy z kajuty na świt nad niemal pełnym morzem. Niemal, bo się ukazała na horyzoncie Szwecja, a konkretnie Ystad i trzeba było zaraz już się pakować, schodzić po rowery czekające grzecznie wraz z innymi pojazdami na niższym pokładzie i wysiadka proszę państwa. Pierwsze metry przejechane po szwedzkiej ziemi to jednocześnie piąty kraj dla Meridy - bo po Szwecji jeszcze nie jeździła :) Prosto z promu ruszyliśmy gładkimi jak stół z Ikei ulicami śpiącego jeszcze miasteczka w kierunku centrum i chyba przystani katamaranów, skąd za jakieś dwie godziny mieliśmy popłynąć na Bornholm. Jedziemy, jedziemy, nie ma flaszek - jak to mówi Lavinka. A konkretnie przystani katamaranów. W końcu spotkaliśmy jakiegoś miejscowego Pana Dziadka na rowerze, który widać cierpiał na poranną bezsensowność. Trochę migiem dogadaliśmy się, że mamy zawrócić. No tośmy zawrócili. Dobrze, że cykałem zdjęcia po drodze, bo Pan Dziadek w końcu nas dogonił i doradził jednak zawrócić z doradzonego wcześniej zawrócenia. W końcu się okazało, że właściwie byliśmy na miejscu, tylko, że prawdopodobnie myślał, że wracamy do Polski, a nie wręcz przeciwnie ;)
W terminalu katamaranów (położonym po sąsiedzku ze stacją kolejową - oni mają ultramarynistyczne w kolorze ciapągi!) było ciepło i wkrótce zaczęli się schodzić chętni na rejs. Co drugi miał psa, a co drugiego psa było po dwa - kol. Meteor zapewne rozstrzygnie, ile było psów chętnych na Bornholm, skoro katamaran zabrał kilkaset osób ;) W końcu nadjechali też rowerzyści (większość z sakwami - może nasi?) - i jadąc za nimi (taki owczo-rowerowy pęd) wjechaliśmy na okrętkę na katamaran. Katamaran nosi imię żony największego zdrajcy w dziejach Danii z czasów wojen szwedzko-duńskich i łączy Danię ze Szwecją. Ciekawa koncepcja ;>
Na katamaranie (podobnie, jak wcześniej na promie) pływający supermarket - ale usiedliśmy przy bulaju i kiwaju. W końcu, w pół drogi wyległem na pokład - a widoki były takie, że zaczęło się chmurzyć, z tyłu zanikała Szwecja, a po lewej z przodu rósł w oczach Bornholm z czarną chmurą - jak zapowiedź losu.
Po niecałych dwóch godzinach dobiliśmy do Ronne - stolicy wyspy. Wszystko piękne, jak to w cywilizowanych krajach, więc nawet nie ma co pisać, poza może tym, że przy rynku jest Netto i ceny niektórych produktów typu ser holenderski i ogórek hiszpański są niższe od pozostałych ;)
Posiedzieliśmy na rynku, wcięliśmy co nieco, przemaszerowała orkiestra wydęta (od wiatrów szargających wyspę już od rana), objechaliśmy miasteczko, zajrzeliśmy do informacji turystycznej, gdzie cały jeden stojak ulotek jest po polsku. Jak miło!
Słonko na zmianę z chmurami, a konkretnie silny wiatr z W spowodowały, że ruszyliśmy z Rynny dokładnie na wschód - w stronę dawnej stolicy, czyli Aakirkeby. Najpierw jeszcze zdążył mnie bez powodu strąbić zajeżdżając drogę jakiś chyba naturalizowany Polak (sądząc z zachowania) - w ogóle to był jedyny taki przypadek podczas tygodniowego pobytu, niezależnie od tego, czy jechaliśmy zgodnie z przepisami, czy (nieświadomie) zapewne czasem je złamaliśmy.
Z Rynny prowadzi do Aa. jedna z kilku fantastycznych rowerówek-asfaltówek, które przecinają wyspę (oraz ją opasają) - ta konkretnie biegła po śladzie dawnej kolei, więc jechało się równo (również w sensie braku wielkich podjazdów/zjazdów). Po drodze pierwsze atrakcje: ktoś zbudował przy rowerówce galerię rzeźby w kamieniu - na menhirach zaś wykuł postacie z miejscowych (i zagramanicznych) bajek i legend - oczywiście nie mogło tu zabraknąć rodzinki miejscowych trolli - z Królle-Bulle na czelle ;D
Kolejną atrakcją był jeden z czterech rotundowych kościołów na wyspie - w Nylarsie. Biały, okragły i z ciekawym wnętrzem sprzed prawie 1000 lat. W ogóle kościoły na Bornholmie są przeważnie z czasów romańskich i z kamienia, a barok tu na szczęście chyba nie dotarł, więc robią pozytywnie nieprzeładowane wrażenie.
Kawałek za Nylarsikiem rowerówka wróciła do szosy głównej i biegła zazwyczaj po jej obu stronach doprowadzając do Aakirkeby. Stara stolica to przede wszystkim największy kościół na wyspie - oczywiście z kamieni i romański. Pod kościołem plątała się polska rodzinka. Z innych atrakcji z pewnością należy wspomnieć o niewielkim ryneczku z postaciami czterech gąsek w różnej fazie startu do lotu, po których skakał jakiś dzieciak. Aakirkeby to jednak przede wszystkim jedno z najważniejszych muzeów na wyspie - muzeum przyrodnicze Naturbornholm. Ponieważ ceny do muzeów są konkretne (tu zapłaciliśmy za dwie osoby ok. 120 zł za wstęp), więc ograniczyliśmy się tylko do tego jednego - ale i tak było warto. Polska przewodniczka oprowadziła nas po wystawie interaktywnej, gdzie można było sobie uruchomić wichurę i różne takie oraz zaprosiła do obejrzenia (po polsku) filmu o dziejach geologicznych wyspy - zresztą bardzo ciekawych - i to już od czasów, gdy Bornholm leżał na południe od Ekwadoru, a stąpały po nim specjalne miejscowe smoki-diplodoki :) Zresztą jeden taki góruje nad główną halą muzeum. Inną atrakcją jest jeden z trzech na świecie odcisk meduzy znaleziony tuż obok w kamieniołomie. Z innych ciekawostek w muzeum można jeszcze zobaczyć czaszkę wieloryba (duża), cały dział poświęcony... Puszczy Białowieskiej, a konkretnie ziubrom, które parę lat temu podarowaliśmy temu Bornholmu (żyją w zagrodzie w lasach w głębi wyspy i powoli przywykają do języka duńskiego;), karmienie chrząszczem rzekotki drzewnej oraz prawdziwego krokodyla w otoczeniu stworzeń sprzed milionów lat - co robi wrażenie, bo krokodyl mruga okiem, jako, że jest żywy, a nie gipsowy ;)
Można by jeszcze oglądać i zwiedzać, a tu trzeba było powoli się zbierać - więc jeszcze przespacerowaliśmy się na krótki spacer do wspomnianego kamieniołomu z meduzą i skamieniałymi ripplemarkami. Po sąsiedzku jest również miejsce styku dwóch głównych jednostek geologicznych budujących Europę - i tylko tu styk ten jest widoczny na powierzchni!
Z Naturbornholm ruszyliśmy już bardziej na południe i wiatr, który dotąd nam pomagał, stał się nieco boczny niestety. Na szczęście było z górki, bo w stronę morza. Minęliśmy miejscowe muzeum starych pojazdów (ponoć mają syrenkę, czy malucha, nie pomnę) - później było jeszcze muzeum traktorów całkiem osobne), ale najpierw przydrożna winnica - największa na wyspie. Przy winnicy znajduje się jedno z kilku tanich pól biwakowych - ale tylko zajrzeliśmy tam i pojechaliśmy dalej. Po obejrzeniu kolejnego ładnego, białego i romańskiego kościółka w Pedersker dotarliśmy do miejsca, gdzie był stary młyn u ujścia rzeczki do morza. A w młynie - knajpka z cenami z kosmosu. Ponieważ pogoda pogarszała się coraz bardziej, więc nieco zmarznięci zamówiliśmy jedyny produkt w przystępnej cenie - czyli dzbanek kakao na ok. 12 zł. Czekaliśmy chyba z godzinę, ale w końcu zrobili i przynieśli - wypiliśmy w 3 minuty ;) W tym miejscu natomiast warto polecić darmowe obejrzenie miejsca przecięcia południka 15 i równoleżnika 55 z ładnym widokiem na morze oraz stosowną tabliczką informacyjną. W ogóle każda, nawet najmniejsza atrakcja ma tabliczkę z informacjami - zawsze po duńsku, niemiecku i angielsku, ale nierzadko też po polsku. Miło nam z tego powodu. Duńczycy mają prawdziwego hopla, jeśli chodzi o oznakowywanie wszystkiego - co w kwestii nawigacji rowerem po wyspie ma kapitalnie pozytywne znaczenie. Po prostu nie sposób się zgubić, jeśli tylko pamiętamy bardzo duńską nazwę celu podróży ;)
Kakao wypite - czas było ruszyć dalej. Rowerówka zagłębiła się częściowo w sosnowe nadmorskie lasy południowego wybrzeża. Dojechaliśmy wkrótce do Dueodde - miejsca, gdzie jest najszersza plaża na wyspie oddzielona od lasów dodatkowo pasmem wędrujących wydm - Łeba to może nie jest, ale bardzo przyjemnie, a piasek na plaży tak drobniutki, że ponoć go kiedyś zabierano z plaży na skalę przemysłową - do konstrukcji klepsydr. Na samym końcu Dueodde jest latarnia morska (niestety, była już zamknięta), zaś sama miejscowość to typowe działkowisko w dobrym, bo duńskim tego słowa znaczeniu - no i najdalej na południe wysunięty punkt wyspy.
Pojechaliśmy dalej - mi dwukrotnie jakieś dzieci na rowerach próbowały dostać się pod koła idąc centralnie na czołowe - pierwsze dziecię szurnęło mi o sakwy, a ja wypadłem na pobocze rowerówki, czyli trawniczek :) Drugie to była cała, oczywiście polska rodzinka... Ech!
Jadąc rowerówką dotarliśmy do kolejnych nadmorskich mini-porcików: Snogabaek, Balka - wreszcie Nexo. Przed Nexo tuż przy rowerówce było pastwisko składające się w mniej więcej w równych proporcjach z owiec, kóz i wrzosów. Malowniczy widok!
W Nexo (chyba drugie co do wielkości miasteczko na wyspie) zrobiliśmy kolejne zakupy w Netto - i ruszyliśmy do ostatecznego miejsca przeznaczenia tego dnia, czyli pola biwakowego Ellesgaard położonego tuż przy Paradisbakkerne, czli Rajskich Pagórkach. Niemal cały ten odcinek to podjazd - miejscami stromy - a my już nieco zmachani i boczny, silny wiatr - więc jak już w końcu dotarliśmy do ponoć najpiękniej położonego pola biwakowego na wyspie - zaczęło się powoli zmierzchać. Na polu, otoczonym z trzech stron lasem, a z czwartej z rozległą panoramą aż po, położone kilka kilometrów stąd morze - praktycznie sami Polacy z rowerami. Rozbiliśmy nasz namiot, zeszliśmy kilkaset metrów dalej do farmy (do której należy biwakowisko) na ciepły prysznic w jednym z zabudowań gospodarstwa (płatny do niepilnowanego koszyka na bilon:) - gospodarza nie spotkaliśmy. A potem jeszcze spacer z powrotem pod górkę do namiotu - i pierwszy dzień na wyspie dobiegł końca.

SzweDaNie.pl - dz. 1: Uć - pekap - prom

Piątek, 15 sierpnia 2014 · dodano: 31.08.2014 | Komentarze 7

Trasa:
M. - Dworzec na k. - PKP - Ostrów Wielkopolski - PKP - Świnoujście - prom "Skania"

Początek wyprawy rowerowej z M. na Bornholm i nie tylko :)
Od M. pojechaliśmy obładowani na dworzec na K. - tu wsiedliśmy w pociąg do Ostrowa Wielkopolskiego. W przedziale typu bagażowego oprócz nas jechał kawałek nieco zmarnowanej młodzieżowej pielgrzymki z Lubuskiego, więc droga przebiegała szybko i pociesznie ;)
Po wysięściu w Ostrowie okazało się, że ciapociąg, którym mieliśmy jechać do Świnioujścia miał awarię i trzeba czekać, aż zawartość pasażerską dowiozą komunikacją zastępczą. W końcu wszyscy dojechali - i skład zastępczy (znów typu podmiejskiego) mógł ruszyć - z godzinnym opóźnieniem. Trzeba jednak przyznać, że znaczną część spóźnienia nadrobił gnając przez Poznań i Szczecin co zwrotnica wyskoczy! Tym razem tłumu w ogóle nie było, a na Wolinie w okolicy wsi Mokrzyca Mała zaczęło kropić, by po chwili lunąć w Mokrzycy Wielkiej. Za Międzyzdrojami znów wyszło słonko i wysiedliśmy w dobrej, choć chłodnej aurze. W dworcowym barze "Łasuch" przywitaliśmy dorsza bałtyckiego - i pojechaliśmy na pobliski terminal promowy, gdzie odebraliśmy bilety na prom "Skania" płynący na szwedzką Skanię, czyli do Ystad. Zaokrętowaliśmy się, rowery, ogarnęliśmy wnętrze bardzo miłego i przestronnego promu - i wyszliśmy pomachać już po ciemku Świnioujściu i Krajowi Temu. I tak rozpoczęliśmy zagramanicną część wyprawy.

Uć i Opłotki na szybko

Środa, 13 sierpnia 2014 · dodano: 13.08.2014 | Komentarze 0

Od M. do R. via Bronisiny i Rude Opłotki (oraz, mimo wolnego p. na L. na chwilę z papiórem służbowym).
Powrót podobnie, tylko już bez p. na L., ale za to z tradycyjną już pętelką wokół Dellicji. W Bronisinach jak zwykle jakieś goniące rower psy - skutecznie obsobaczone werbalnie i gestem ;)
Sakwy średnie - wiatr dość silny z S i SE, a więc zazwyczaj boczny.

APDEJT:
Wyprawę SzweDaNie.pl 2014 czas zacząć!
Do napisania za... ho, ho! ;)

Uć tysiąca drobiazgów

Wtorek, 12 sierpnia 2014 · dodano: 12.08.2014 | Komentarze 2

Z okazji dnia wolnego - oraz mimo tego - dzień sprawunkowy przedwyjazdowy. Trasa: M. - pętelka - d. (dalej pieszkom do banku, po sklepach i kantorach) - pętelka - M.
Rano dość słaby wiatr z SW - po południu całkiem ucichł. Temperatura znośna.
Podczas powrotu straszliwe tłumy na dedeerówie - pomimo to wyszła dobra miejska średnia.
Sakwy załadowane (niemal) wyprawowo.

Uć z pluszem

Poniedziałek, 11 sierpnia 2014 · dodano: 11.08.2014 | Komentarze 0

Trasa trzeci dzień z rzędu identyczna.
Rano w skwarze i pod przednio-boczny wiatr (momentami nieco silniejszy), a po południu w plusze (choć na koniec przestało padać) - za to w ogóle bez wiatru. Na tym etapie sakwy ciężkie, bo ze służbową celulozą, więc czas nieco gorszy.